ชีวิตความเป็นอยู่ในสวีเดนในด้านต่าง ๆ

ระบบบำนาญและผู้รับบำนาญในสวีเดน

ระบบบำนาญและผู้รับบำนาญในสวีเดน

เงินบำนาญ คือ เงินที่คุณจะได้รับหลังการเกษียณอายุ ซึ่งคิดคำนวณจากเงินที่คุณได้ทำการชำระภาษีตลอดระยะเวลาของการทำงานที่ผ่านมา จำนวนเงินบำนาญจะแตกต่างกันไปตามระยะเวลาของการทำงาน เงินรายได้ที่ได้รับและเวลารับเงินบำนาญของแต่ละบุคคล โดยทั่วไปแล้วผู้ที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไปจะถือว่าเป็นวัยเกษียณและจะได้รับเงินบำนาญ ทั้งนี้หากมีความต้องการและมีความสามารถที่จะทำงานได้ สามารถทำงานต่อไปได้จนถึงอายุ 67 ปี สำหรับผู้ที่ไม่ได้ทำงานนั้นก็ถือว่ามีสิทธิ์ที่จะรับเงินบำนาญขั้นพื้นฐานจากรัฐบาลได้เช่นกัน นอกจากนี้เมื่อมีอายุครบ 61 ปี คุณสามารถยื่นเรื่องขอรับเงินบำนาญล่วงหน้าได้ตามอัตราที่มีกำหนดคือ เริ่มจาก 25 ถึง 100 % 

จำนวนเงินบำนาญที่ได้รับจะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคลดังกล่าวข้างต้น ตัวอย่างปัจจัยที่มีผลต่อเงินบำนาญ เช่น การอยู่บ้านเพื่อเลี้ยงลูก การป่วยเป็นเวลานาน การเรียนหรือได้รับความช่วยเหลือจากการเรียน การได้รับเงินชดเชยจากการว่างงาน การเปิดบริษัทของตนเอง เป็นต้น

ระบบบำนาญในสวีเดนจะแบ่งออกเป็น 

ทุกคนที่มีถิ่นฐานอยู่ในสวีเดน มีสิทธิได้รับบำนาญทั่วไป โดยกองทุนประกันสังคมหรือ Försäkringskassan จะเป็นผู้จ่ายให้และจำนวนเงินบำนาญจะขึ้นอยู่กับเงินเดือนที่ได้รับ บำนาญทั่วไปยังแยกออกได้เป็น 2 ประเภท คือ บำนาญรายได้ (Inkomstpension) และบำนาญกองทุนหุ้น (Premiepension)
บางกรณีจะมีบำนาญขั้นต่ำ (Garantipension) และบำนาญเสริม (Tilläggspension)

เอกสารอ่านเพิ่มเติมเกี่ยวบำนาญรายได้และบำนาญกองทุน

หรือบำนาญตามความตกลงร่วมกัน (Kollektivavtalad pension) คือบำนาญที่เป็นไปตามความตกลงร่วม (kollektivavtal) ระหว่างสมาคมนายจ้างและสมาคมลูกจ้าง ลูกจ้างในสวีเดนประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์ (ประมาณเกือบ 4 ล้านคน) จะได้รับบำนาญประเภทนี้เสริมจากบำนาญทั่วไป (allmän pension) ที่ได้รับจากรัฐ

เป็นเงินบำนาญที่ประชาชนสะสมเอาไว้เองโดยสามารถนำไปหักลดหย่อนการเสียภาษีได้แต่จะต้องไม่เกินปีละ 12 000 โครนาสวีเดน บำนาญประเภทนี้รับได้เร็วสุดเมื่อมีอายุ 55 ปี และจะต้องกระจายการจ่ายออกไปอย่างน้อย 5 ปี

กรณีที่คุณย้ายไปอยู่ที่ประเทศไทยหรือประเทศนอกสหภาพยุโรปในช่วงของวัยเกษียณ คุณจะมีสิทธิ์ได้รับเพียงเงินบำนาญที่สะสมเองหรือเงินบำนาญจากการทำงานเท่านั้น และจะไม่ได้รับเงินบำนาญพื้นฐานจากรัฐบาล สำหรับหน่วยงานที่ดูแลเรื่องเงินบำนาญของสวีเดนนั้นมีชื่อว่า Pensions myndigheten ในปัจจุบันข้อมูลและรายละเอียดต่างๆ เกี่ยวกับเงินบำนาญจะถูกส่งให้คุณผ่านทางระบบดิจิทัลหรือแอพลิเคชั่น

เงินชดเชยเมื่อป่วยและเงินชดเชยกิจกรรม (Sjukersättning och aktivitetsersättning)

เงินชดเชยประเภทนี้เมื่อก่อนเรียกว่า “บำนาญก่อนกำหนด (förtidspension)” แต่ปัจจุบันได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็น

  • เงินชดเชยเมื่อป่วย (sjukersättning) มีให้สำหรับผู้ที่มีอายุระหว่าง 19 – 29 ปี ที่สมรรถภาพของร่างกายลดลง
  • เงินชดเชยกิจกรรม (aktivitetsersättning) มีให้สำหรับผู้ที่มีอายุระหว่าง 30 – 64 ปี ที่ความสามารถในการทำงานลดลงอย่างน้อย 1/4 มาเป็นเวลาอย่างน้อย 1 ปี เพราะป่วย หรือพิการ เวลาการจ่ายจะเป็นแบบมีกำหนดเวลาคือ นานสุดครั้งละ 3 ปี

การยื่นคำร้องขอรับเงินชดเชยทั้งสองประเภทนี้ให้ยื่นต่อกองทุนประกันสังคม และเงินชดเชยประเภทนี้จะต้องเสียภาษีเงินได้

เงินบำนาญสำหรับผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่ (Efterlevandepension)

บุตร (รวมถึงบุตรบุญธรรม) สามารถได้รับบำนาญเด็ก (barnpension) ถ้าบิดาหรือมารดาคนใดคนหนึ่งหรือทั้งคู่ได้เสียชีวิตลง โดยจะจ่ายให้จนถึงเดือนที่เด็กมีอายุครบ
18 ปี หรืออายุครบ 20 ปีและถ้าเด็กยังเรียนหนังสืออยู่ จำนวนเงินบำนาญเด็กนี้มากน้อยจะขึ้นอยู่กับประเภทบำนาญที่ผู้ตายได้รับหรือจะได้รับจากระบบบำนาญ (allmän pension) และถ้าบำนาญเด็กที่ได้รับมีเป็นจำนวนต่ำมากหรือเด็กไม่มีสิทธิได้รับเลย เด็กก็จะได้รับเงินสนับสนุนสำหรับผู้ยังมีชีวิตอยู่ (efterlevandestöd) แทน

อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับเงินบำนาญสำหรับผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่

เงินบำนาญเพื่อปรับสถานการณ์ (Omställningspension)

ถ้าสามีหรือภรรยาที่อาศัยอยู่ร่วมกันได้เสียชีวิตลงและผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่อายุยังไม่ครบ 65 ปี ก็มีสิทธิได้รับเงินบำนาญประเภทนี้ ถ้า

  • ได้ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับคู่สมรสอย่างถาวรในช่วง 5 ปีสุดท้าย
  • อยู่อาศัยอย่างถาวรกับบุตรที่อายุต่ำกว่า 18 ปีที่ผู้มีชีวิตอยู่หรือที่ผู้ตายมีอำนาจปกครอง

 

สำหรับคู่ที่อยู่ร่วมกันฉันสามีภรรยาโดยไม่ได้จดทะเบียน (sambo) ถ้าเกิดเสียชีวิตลง อีกฝ่ายหนึ่งจะมีสิทธิรับเงินบำนาญประเภทนี้ โดยมีเงื่อนไขว่าต้อง

  • มีบุตรร่วมกัน
  • ตั้งครรภ์อยู่เมื่อตอนที่ฝ่ายชายตาย
  • เคยจดทะเบียนสมรส หรือทะเบียนคู่ครองมาก่อน


เงินบำนาญประเภทนี้ จะจ่ายให้จนมีอายุครบ 65 ปีหรือจนบุตรคนสุดท้องอายุครบ 18 ปี แต่มีสิทธิที่จะขอต่อได้ถ้ามีคุณสมบัติครบเงื่อนไขสำหรับการต่อ จำนวนเงินบำนาญประเภทนี้ยังขึ้นอยู่กับจำนวนบำนาญที่ผู้ตายได้รับ

บำนาญผู้เป็นหม้าย (Änkepension)

บำนาญประเภทนี้ ได้ยกเลิกไปแล้วตั้งแต่ปี ค.ศ.๑๙๙๐ แต่ก็ยังมีการจ่ายบำนาญ
ประเภทนี้ให้กับหญิงที่เป็นหม้าย ถ้ามีคุณสมบัติครบตามเงื่อนไขบางอย่าง เช่นปีที่เกิด
ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้จากเว็บไซต์ www.pensionsmyndigheten.se

ความช่วยเหลือที่ผู้รับบำนาญจะได้รับเพิ่มเติม

ผู้ที่มีอายุครบ 65 ปี และออกรับบำนาญ แต่จำนวนเงินบำนาญที่ได้รับไม่เพียงพอต่อการเลี้ยงชีพ จะมีสิทธิได้รับความช่วยเหลือในรูปแบบต่างๆ ดังต่อไปนี้

เงินช่วยนี้ จะจ่ายให้กับผู้ที่พักอาศัยอยู่ในประเทศสวีเดน และเป็นผู้ที่ได้รับ

  • บำนาญจากรัฐแบบเต็มจำนวนมาตั้งแต่เมื่อมีอายุครบ 65 ปี
  • บำนาญ หรือเงินพิการจากประเทศสมาชิกของเขตเศรษฐกิจยุโรป
  • บำนาญผู้เป็นหม้าย (มีข้อยกเว้นบางอย่าง)

เงินสนับสนุนการยังชีพของผู้สูงอายุจะให้ต่อผู้ที่อยู่ในวัยรับบำนาญที่ไม่สามารถจัดหาสิ่งจำเป็นอันเป็นหลักของการดำรงชีพได้โดยทางอื่น เป็นผู้ที่พำนักอยู่ในสวีเดนและมีอายุครบ 65 ปี โดยมีเงื่อนไขว่าผู้รับบำนาญผู้นั้นได้รับบำนาญและเงินช่วยเหลือทุกประเภทแล้ว และเมื่อหักค่าเช่าที่มีราคาเหมาะสมออกแล้ว มีเงินเหลือเป็นจำนวนต่ำกว่าการดำรงชีพอันเหมาะสม

กฎหมายการบริการสังคม (Socialtjänstlagen) ได้กำหนดให้เทศบาลจะต้องจัดทำที่อยู่อาศัยในลักษณะพิเศษ (särskilda boendeformer) ที่มีการให้บริการและการดูแลรักษาให้กับคนชราที่ต้องการความช่วยเหลือเป็นพิเศษ โดยมีพนักงานดูแล (vårdbiträden) ผู้ช่วยพยาบาล (undersköterskor) พยาบาล (sjuksköterskor) ซึ่งจะแตกต่างจากที่อยู่อาศัยของคนชรา เช่น แฟลตผู้มีอายุ (seniorlägenheter) และแฟลตคนชรา (pensionärslägenheter) ที่มีอยู่ทั่วไปในตลาดที่พักอาศัย ผู้สูงอายุที่จะไปอยู่ที่บ้านพักดังกล่าวจะต้องได้รับอนุญาตจากฝ่ายบริการสังคมของเทศบาลที่ตนพักอาศัยอยู่ก่อน และผู้สูงอายุสามารถยื่นขอ “เงินเพิ่มค่าที่อยู่อาศัย สำหรับผู้รับบำนาญ (Bostadstillägg för pensionärer-BTP)” ได้จากหน่วยราชการบำนาญ (Pensionsmyndigheten) ขอข้อมูลเพิ่มเติมได้จาก ฝ่ายบริการสังคมของเทศบาล

การให้บริการในบ้านพักเป็นการรวบรวมการให้ความช่วยเหลือและบริการต่าง ๆ ที่จัดให้กับผู้ที่จำเป็นต้องได้รับความช่วยเหลือที่บ้านพักของตน อันเนื่องมาจากป่วย หรือสมรรถภาพเสื่อมถอย ที่พักนี้ หมายถึงที่พักแบบธรรมดา และที่พักแบบพิเศษ โดยอาจเป็นความช่วยเหลือด้านต่าง ๆ เช่น การดูแลร่างกายเป็นการส่วนตัว การดูแลที่พักอาศัย การติดตั้ง สัญญาณแจ้งเหตุ การจัดส่งอาหารให้ เป็นต้น เจ้าหน้าที่ผู้ให้ความช่วยเหลือคือ เจ้าหน้าที่รักษาพยาบาล และพนักงานดูแล การให้บริการในบ้านพัก เทศบาลจะเรียกเก็บค่าบริการ โดยคำนึงถึงความสามารถในการจ่ายค่าบริการของผู้รับบริการ ค่าบริการสูงสุดที่เทศบาลได้รับอนุญาตให้เรียกเก็บได้นี้ อย่างสูงจะต้องไม่เกินเดือนละ 1 696 โครนาสวีเดน (พ.ศ. 2554 หรือค.ศ.2011) ติดต่อขอรับบริการแบบนี้ โดยการยื่นคำร้องต่อฝ่ายบริการสังคมของเทศบาล

ผู้ที่มีความยากลำบากมากในการใช้การคมนาคมสาธารณะเพื่อเดินทาง ด้วยเหตุเพราะพิการหรือสมรรถภาพเสื่อมถอย สามารถใช้บริการด้านเดินทางของเทศบาลได้
นั่นคือการใช้รถแท๊กซี่ หรือรถที่จัดไว้เป็นพิเศษสำหรับการเดินทางในท้องถิ่น บริการด้านนี้สามารถใช้ได้กับการเดินทางที่เป็นเรื่องส่วนตัว และการเดินทางกรณีอื่น เช่น การเดินทางไปกลับที่ทำงาน ร้านค้า โรงภาพยนต์ โรงละคร รวมทั้งการไปหาเพื่อนและคนรู้จัก บางกรณีก็สามารถมีเพื่อนร่วมเดินทางให้ด้วยเทศบาลแต่ละเขตจะเป็นผู้กำหนดระเบียบการใช้บริการด้านนี้สำหรับการเดินทางออกนอกเขตเทศบาล ก็สามารถทำได้โดยใช้บริการด้านการเดินทางทั่วประเทศ (Riksfärdtjänst) ที่สามารถทำได้โดยทางรถไฟ เครื่องบิน หรือแท๊กซี่/รถที่จัดไว้เป็นพิเศษ โดยผู้เดินทางต้องรับผิดชอบเองในระดับเท่ากับค่าเดินทางโดยรถไฟชั้นสอง อาจมีเพื่อนร่วมเดินทางได้ด้วยโดยไม่ต้องมีค่าใช้จ่าย

การบริการดูแลผู้สูงอายุ
  • การให้ความช่วยเหลือตามบ้าน (Hemtjänst) เช่น การส่งอาหาร การดูแลทำความสะอาดบ้าน การดูแลและช่วยเหลือด้านสุขภาพสำหรับผู้ที่ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้หรือผู้ที่มีโรคประจำตัวที่ต้องการการดูแลเป็นพิเศษ เป็นต้น ซึ่งจะมีค่าใช้จ่ายในการรับบริการ โดยทาง Kommun จะหักค่าใช้จ่ายจากเงินบำนาญที่เราได้รับ
  • บ้านพักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ (Äldreboende) พร้อมบริการด้านต่างๆ ทั้งแพทย์ พยาบาล อาหารและการดูแลด้านสุขภาพแบบครอบคลุม รวมทั้งมีการจัดกิจกรรมสำหรับผู้สูงอายุ ซึ่งการเข้าพักอาศัยและรับบริการก็จะมีค่าใช้จ่ายเช่นเดียวกัน
  • บริการรถรับ-ส่ง สำหรับผู้สูงอายุที่ทุพพลภาพหรือไม่สามารถขับรถเองได้ (Färdtjänst) จะมีค่าใช้บริการที่ต่ำกว่าอัตราของรถรับ-ส่งสาธารณะทั่วไปอย่างมาก

ยินดีต้อนรับสู่โครงการส่งเสริมศักยภาพสตรีไทยในสวีเดน

เว็บไซต์ของเราใช้คุกกี้เพื่อทำให้คุณพบกับความแตกต่างจากผู้ใช้อื่น ๆ ของเว็บไซต์ของเรา ทั้งนี้เพื่อช่วยให้เราสามารถส่งมอบประสบการณ์ ที่ดีเมื่อคุณติดตามเนื้อหาในเว็บไซต์ของเราและยังช่วยให้เราในการปรับปรุงเว็บไซต์ของเราอย่างต่อเนื่อง เมื่อคุณใช้งานเว็บไซต์ของเรา ถือว่าคุณได้ยินยอมให้เราใช้คุกกี้